Od 2009 r. można w Polsce ogłosić tzw. upadłość konsumencką, czyli bankructwo. Przez kilka lat skorzystanie z niej było utrudnione, dopiero od początku 2015 r. weszły zmiany, które ułatwiły dostęp do tego rozwiązania. Jeśli jednak myślicie, że w prosty sposób zbankrutować, to jesteście w błędzie.
Jak dotąd mieliśmy do czynienia z paradoksalną sytuacją, w której, by zbankrutować trzeba było… mieć pieniądze, bo za samo złożenie wniosku trzeba było zapłacić 200 zł. Prowizja ta została obniżona do 30 zł, wprowadzono też możliwość pożyczenia pieniędzy od Skarbu Państwa na opłacenie procedury upadłościowej (a może to być nawet kilka tysięcy złotych).
Kolejną istotną zmianą w tym roku jest ochrona mieszkania dłużnika. Gdyby doszło do utraty nieruchomości, dłużnik otrzyma środki na opłacenie wynajmu przez dwa lata, a wcześniej był to rok. Co więcej, wcale nie jest powiedziane, że w wyniku bankructwa dojdzie do utraty mieszkania, można zawrzeć porozumienie i je zatrzymać. Wydłużono też czas (z roku na dwa), który konsument ma na „stanięcie na nogi”. Istnieje oczywiście możliwość umorzenia części lub całości długu, może do tego dojść np. w przypadku ciężkiej choroby czy śmierci.
Jak skorzystać z upadłości konsumenckiej? Zacząć należy od przygotowania wniosku o ogłoszenie upadłości do sądu. Wniosek ten należy uzasadnić i opisać swoją sytuację zarówno dziś, jak i chwili powstawania zadłużenia. Dodatkowo wniosek powinien zawierać dane (adresy, wysokość zadłużenia itd.) wierzycieli oraz listę zabezpieczeń (np. hipotek) ustanowionych na majątku dłużnika. Informacje te powinny być sporządzone rzetelnie, bez ukrywania czegokolwiek.
Przygotowany wniosek należy złożyć w sądzie, uiszczając przy tym 30-złotową opłatę. Sąd rozpatruje wniosek i wydaje postanowienie o ogłoszeniu (lub też nie) upadłości. Ale to tak naprawdę dopiero początek, bo rozpoczyna się postępowanie likwidacyjne. Chodzi o to, by spieniężyć majątek i spłacić długi. Jeśli majątku nie wystarczy, sąd ustala harmonogram spłat, rozpisany maksymalnie na trzy lata. Ma on być tak ułożony, by był realny do wykonania przy statusie finansowym zadłużonego. Jeśli sąd uzna, że jest to niemożliwe, długi danej osoby zostaną umorzone.
Ważna jest, że postanowienie sądu o upadłości konsumenckiej powoduje zawieszenie, a potem umorzenie wszystkich postępowań egzekucyjnych i komorniczych prowadzonych przeciwko danej osobie.
Rozważając upadłość konsumencką należy pamiętać, że z chwilą jej ogłoszenia, między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, jednak cały wspólny majątek wchodzi do masy upadłości i małżonek musi dochodzić swoich praw tak samo jak inni wierzyciele. W przypadku gdy jedno z małżonków ogłosi upadłość, a wcześniej zaciągnęli oni wspólny kredyt, bank nadal będzie domagał się spłaty przez drugą osobę. W pewnych sytuacjach warto więc, by oboje małżonkowie złożyli wniosek o upadłość.